پوسیدگی دندانی یک بیماری عفونی و وابسته به عوامل متعدد است. که بوسیله تاثیر متقابل میکروب های پوسیدگی زا و قندهای مصرفی قابل تخمیر روی سطوح مختلف دندان ایجاد میشود. با مصرف شیرینی باکتریهای پوسیدگی زای موجود در بیوفیلم چسبیده به دندان متعاقب فرایند متابولیکی خود تولید اسید میکنند که باعث افزایش میزان اسیدیته بیوفیلم چسبیده به دندان تا حدود 5/5 می شود. این حد از اسیدیته بر روی دندان بحرانی تلقی میشود و برا ی مدت حدودا 45 دقیقه سبب برداشتن یونهای کلسیم و فسفات دندان میشود. (فرایند دمینرالیزاسیون)
در ادامه وقتی میزان اسیدینه بیوفیلم خنثی شود (یعنی زمان و تعداد دفعات مصرف شیرینی را به حداقل برسانیم) املاح معدنی کلسیم و فسفات دوباره به مینای دندانی که به تازگی برداشته شده دریک فرایندی(رمینراالیزاسیون) اضافه میشود. بنابراین پوسیدگی دندانی در طی یک روند دینامیک برداشت و اضافه شدن املاح معدنی (دمینرالیزاسیون و رمینرالیزاسیون)
وقتی که شرایط برای برداشتن املاح معدنی مساعدتر باشد. اتفاق می افتد. نکته مهم در بهداشت دهان، کاهش تعداد یا زمان مصرف شیرینی در شبانه روز است البته علاوه بر میکروب و شیرینی فاکتور های دیگری هم در ایجاد پوسیدگی دخیل هستند مثل تعداد و نوع میکروبهای موجود در بیوفیلم، رژیم غذایی، بهداشت دهان، شکل و فرم دندان ها، میزان فلوراید آب آشامیدنی، کمیت وکیفیت بزاق و مقاومت ذاتی دندان ها در مقابل اسید (بیوفیلم که قبلا پلاک میکروبی گفته می شد، لایه ای نازک، بی رنگ، چسبنده و حاوی میکروبها و محصولات جانبی آنها می باشد که فرایند افزیش اسیدیته در آن اتفاق می افتد و هدف از مسواک زدن برداشتن این لایه از روی دندانها است.)
به عبارت دیگر بعضی افراد دارای فاکتور های مثبت حفاظتی (به نفع رمینرالیزاسیون) و بعضی دارای فاکتور های غیر حفاظتی یا بیماریزا (به نفع دمینرالیزاسیون)هستند.
کسانیکه در آنها تعادل به سمت فاکتور های حفاظتی است پوسیدگی دندانی کمتر اتفاق می افتد و اصطلاحا می گوییم مستعد به پوسیدگی (High Risk) نیستد و برعکس چنانچه فاکتورهای بیماریزا بیشتر باشد مستعد به پوسیدگی (Low Risk) هستند.
| فاکتور های محافظتی | فاکتور های بیماری زا |
| کمیت و کیفیت بزاق مثبت | کمیت و کیفیت بزاق منفی |
| رمینرالیزاسیون(فلوراید کلسیم فسفات) | دمینرالیزاسیون املاح معدنی |
| آنتی باکتریال(فلوراید کلر هکزیدین وزایلیتول) | باکتری های تولید کننده اسید |
| بهداشت دهان خوب | بهداشت دهان ضعیف |
تشخیص این که شرایط محیط دهان افراد در مقایسه بین فاکتور های محافظتی و بیماریزا به نفع کدامیک میباشد یا به عبارتی فرد معاینه شده مستعد یا مقاوم به پوسیدگی است به عهده دندانپزشک میباشد. عدم توجه به این مسئله در کلینیک وتمرکز به درمان صرف کوتاهی در تشخیص عوامل زمینه ساز پوسیدگی و عدم در مان قطعی آن می باشد.